29 października 2019

Warszawskie syrenki. Jest ich więcej niż myślisz

Symbolem Warszawy jest syrena. Najbardziej znana jest syrenka z Rynku Starego Miasta. Kolejna, to rzeczna panna, która stoi nieopodal mostu Świętokrzyskiego nad Wisłą. Syrenka zznad Wisły. Jeszcze jedna zamieszkała na ścianie ursynowskiego bloku. Są też syrenki w innych miejscach tylko trzeba umieć je wytropić, albo mieć odrobinę szczęścia. 


Warszawska legenda o syrenie głosi, że gdy rybacy zatkali sobie uszy woskiem, aby nie słyszeć syreniego śpiewu, udało im się wodną pannę pochwycić w sieć, z zamiarem sprzedania jej księciu. Jednak syrena rybakom uciekła i odwróciwszy się, zapowiedziała, że więcej dla nich nie zaśpiewa. A jeżeli jeszcze kiedykolwiek powróci, to tylko z tarczą i mieczem w ręku, by bronić ludzi przed wrogiem. Czy syrena wróciła, tego nie wiadomo, ale pewne jest, że jako symbol jest w Warszawie (woj. mazowieckie) nieustannie obecna.

Syrenka ze Starówki w Warszawie



Syrena na Rynku Starego Miasta w Warszawie została odnowiona kilka lat temu. Ustawiono ją na postumencie w kształcie sześcianu. U jej stóp latem bije "źródło", które do niedawno wyrzucało cyklicznie falę wody sprawiając frajdę licznie zgromadzonym dzieciom. Zimą otacza ją lodowisko, jedno z najpiękniejszych w Europie, które zawdzięcza klimat wyjątkowości otoczenia.

Czytaj więcej: Dąb Mieszko w Warszawie

"Źródło" pod Syrenką w każdym razie biło, bo nie sposób nie odnieść wrażenia, że i ta specyficzna "fontanna" i jej kolorowe podświetlenie zostały wyłączone przez los lub przez tych urzędników, którzy uznali, że lepiej ludzi odzwyczajać od takiego luksusu. 

Syrenka znad Wisły







Nad Wisłą obok mostu Świętokrzyskiego cieszy oko inna Syrenka. Autorką modernistycznej rzeźby jest Ludwika Kraskowska-Nitschowa. Pomnik syrenki nad Wisłą stanął w tym miejscu w 1939 roku, a odsłonił go prezydent Stefan Starzyński. Syrena ma tarczę z orłem w koronie, na której jest napis "Warszawa". W uniesionej prawej ręce tkwi miecz. Pozowała 23-letnia Krystyna Krahelska, która później w Powstaniu Warszawskim zasłynęła pieśnią "Hej chłopcy, bagnet na broń".

Czytaj więcej: Kościół drewniany w Skrzydlnej

Łatwo do niej trafić, bo stoi na skraju bulwarów wiślanych niedaleko Centrum Nauki KopernikRzeźba Syrenki warszawskiej ma 3,1 metra wysokości, a odlano ją w w pracowni odlewniczej braci Łopieńskich. Pomnik Syrenki nie ucierpiał w czasie okupacji. Cokół został uniesiony i znajduje się w basenie, w którym latem szemrze miło fontanna. Przed pomnikiem Syrenki nad Wisłą znajduje się tablica informująca o nadaniu Warszawie przez naczelnego wodza generała Sikorskiego w Paryżu orderu Virtuti Militari  i jej mieszkańcom za bohaterstwo w czasie wojny.




A tak wygląda w Google Street View:

Syrenka z wodopoju na Mokotowie

Na Mokotowie u zbiegu ulic Dolnej i Puławskiej jest studnia wodociągowa i pijalnia, zbudowana przez Wodociągi Warszawskie w 1936 r., w pięćdziesiątą rocznicę uruchomienia w stolicy nowoczesnych wodociągów i kanalizacji. W roku 1989 wpisano obiekt do rejestru zabytków. Od wielu lat nieczynna, pozbawiona opieki i dewastowana przez wandali stopniowo pijalnia uliczna niszczała. Dziś działa poza sezonem zimowym, a cieknąca woda jest zdatna do picia. Na niej też widać Syrenkę.


To dzięki temu, że we wrześniu 2013 roku podjęto prace konserwatorsko-restauratorskie polegające na remoncie elementów kamiennej obudowy ujęcia wody. Ponadto zamontowano kopie oryginalnych, metalowych dekoracji źródełka - rzeźbę suma, jest też płaskorzeźba Syrenki. Aby zapobiec kradzieży, zostały one wykonane ze specjalnie barwionej żywicy epoksydowej imitującej brąz. Prace kosztowały 34 tys. 300 zł i zostały w całości sfinansowane z budżetu Stołecznego Konserwatora Zabytków. Wykonała je firma "Mario Konserwacja Zabytków, Mariusz Borkowski" z Warszawy.
Niestety mimo starań ktoś próbował się połasić na Syrenkę. Odłamał jej miecz. 



Syrenka nad Empikiem

W budynku przy ul. Nowy Świat 15/17 od 1951 roku działała księgarnia Empik. W tamtych czasach był to rzecz jasna klasyczny dom książki. Jednak w nowej rzeczywistości w Empiku było niemal wszystko. Jeszcze moment i pojawiłyby się tam parówki z Orlenu. Niestety 28 lutego 2022 r. spółka poinformowała o zamknięciu lokalu, bo Biuro Mienia Miasta i Skarbu Państwa podniosło dwukrotnie czynsz. Co akurat nie powinno dziwić, jeśli ktoś pamięta, że Nowy Świat był plasowany w rankingach wśród takich stolic jak Tokio czy Nowy Jork, z informacją, że oferuje najdroższe czynsze na świecie. Budynek ten to w istocie większa kamienica od Alej Jerozolimskich i nieco mniejsza skryta za nią.


Pierwszy gmach powstał tu w 1823 roku według projektu Adolfa Schucha. Później była przebudowywana, w wieku XIX działały tu uczęszczane przez literatów (Żeromski, Reymont, Leśmian) lokale, w czasie drugiej wojnie światowej był to "Café Club" tylko dla Niemców. Niestety okupacji kamienica nie przetrwała i została zniszczona. Po wojnie powstał w tym miejscy nowy obiekt w stylu socrealistycznym, w którym państwowe przedsiębiorstwo "Prasa, Książka, Ruch" uruchomiło Klub Międzynarodowej Prasy i Książki (Empik - właśnie). To właśnie na tej kamienicy nad wejściem od ul. Nowy Świat jest piękna warszawska syrenka.


Syrenka z pomnika w Ursusie

Sympatyczna i nierzucająca się w oczy jest syrenka z pomnika "Szarych Szeregów" w warszawskiej dzielnicy Ursus


Monument o dość zaskakującej formie stoi na terenie szkoły podstawowej nr 4 w tej dzielnicy stolicy przy ul. Walerego Sławka. Rzeźbę można podziwiać od strony chodnika. Znajduje się we wnęce ogrodzenia szkolnego.

Syrenka z Nowego Miasta



Na warszawskim Nowym Mieście, przy ul. Kościelnej 8, cieszy oko fasada kamienicy, na której znajduje się fresk przedstawiający rybaków, którzy pochwycili w sieć Syrenkę z Wisły.


Wodna panna uniosła wysoko płetwę ogonową, zwinęła ją jak wąż, przeczesuje dłońmi włosy. Chciałaby uciec z sieci, ale młodzi rybacy unieśli ją wysoko, krępując ruchy, uniemożliwiając Syrenie ucieczkę na wolność.

Śpiąca syrenka z Ursynowa


Warszawska Syrenka ze ściany bloku przy ul. Teligi 2 to pomysł Bartosza Podlewskiego, jego żony Zuzanny i kolegi - Marcina Ślusarczyka. Bakcyl Studio zebrało podpisy mieszkańców i zdobyło pieniądze na murale, które miały odmienić Ursynów.


Jednym z nich jest śpiąca Syrenka w charakterystycznej pozie. Zamiast tarczy ma misia, a głowę na poduszce. Syrenka śpi na Ursynowie, bo to sypialnia Warszawy.
A to ten sam blok, ale widziany w Mapach Google.


Syrenka z ul. Freta

A to syrenka ze sklepu z pamiątkami na ul. Freta 11 na Nowym Mieście.

Pamiątki z Syrenkami



Syrena jest częstym motywem, który trafia na pamiątki z Warszawy


Metalowy magnes na lodówkę w kształcie syreny sprzedawany był onegdaj na Zamku Królewskim po 15 zł za sztukę.

Syrenka z latarni na Nowym Mieście

W okolicach Starówki sylwetkę syreny można spotkać na latarniach. Ta latarnia stoi na Nowym Mieście przy ulicy Wójtowskiej. To wiślana skarpa, niedaleko Parku Fontann, Fortu Legionów, parku Traugutta i rzeźby "Samotność"


Wzór został przygotowany tak, że Syrenka jest bohaterką pokrywy skrzynki na bezpieczniki. Tak to wygląda na tyłach Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych, która drukuje znaczki pocztowe i banknoty. 

Syrenka "na gazie"

Symbol Syrenki można też napotkać na starych kamieniczkach na warszawskiej  Starówce.


Warszawska Syrenka zdobi pokrywy skrzynek z zaworami gazowymi na murach budynków. 

Syrenka w wypożyczalni "Panek"

Mobilne muzeum motoryzacji uruchomiła firma Panek CarSharing, która na co dzień wypożycza samochody, także przez aplikację. Do floty aut współczesnych dołączone zostały samochody-legendy, które tryumfy popularności święciły przed kilkoma dziesięcioleciami, jak Polonez CaroFiat 126 p i Fiat 125p.


Ale jest też poczciwa Syrenka. Warto się nią przejechać, bo jest dostępna dosłownie dla każdego, kto ma prawo jazdy. A kto niema, niech zaprosi kogoś z prawem jazdy na przejażdżkę.
Gdzie szukać tego "muzeum"? W aplikacji Panek CarSharing w sklepach App Store i Google Play. Możesz jeździć w Warszawie i kilku innych miastach. Warto polować na klasyki!



Więcej ciekawych miejsc do odwiedzenia
 znajdziesz pod adresem www.wycieczkazadyche.pl lub po prostu wycieczkazadyche.pl.


4 komentarze

  1. Brakuje ci syrenek ze słupków i latarni na mieście :) I tej z wiaduktu niedaleko Karowej :D

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Nika :) Słupki jakoś umknęły, a orzecież takie oczywiste :) Obok wiaduktu na Karowej byłem dwa tygodnie temu. Patrzyłem Jej w oczy, ale jakoś się minęliśmy :) Ale będzie :)

      Usuń
  2. Brakuje wieke Syrenek w Warszawie. Na samej Starówce jest ich kilka.
    Na Karowej
    Na Inżynierskiej
    Na latarniach na Stalowej
    I wiele wiele innych

    OdpowiedzUsuń