Zamek w Janowcu ma w sobie to, co każdy porządny zamek mieć musi. Nie chodzi o same mury, bo mury można postawić, a zamku z duszą można nie mieć. Jednak tutaj, pomimo, że czas obszedł się z tą warownią dość okrutnie, wciąż czuć ducha dawnej potęgi. Przede wszystkim zaś budowla wciąż góruje nad okolicą i to nad bardzo rozległą okolicą, sprawiając wrażenie posępnej obecności.
W zasadzie można powiedzieć, że tworzy lekko mroczny klimat, jak z powieści Tolkiena. Czuje się to zwłaszcza, stojąc w punkcie widokowym na wzgórzu Albrechtówka po kazimierskiej stronie Wisły w Mięćmierzu. Zamek Janowiec oglądany z tamtego miejsca wygląda na potężny i... złowrogi.
Twierdza nad doliną Wisły
Bastejową warownię zaczął w 1508 roku wznosić Mikołaj Firlej, późniejszy starosta kazimierski. Budowę kończył jego syn wojewoda ruski Piotr Firlej. W 1656 zamek w Janowcu został ograbiony i spalony podczas najazdu Szwedów pod dowództwem Karola Gustawa. Był następnie w posiadaniu magnackiego rodu Tarłów. Odbudowali go Lubomirscy w stylu barokowym. W pierwszej połowie XVIII wieku zamek Janowiec zaczął przechodzić z rąk do rąk. Wreszcie popadł w ruinę. A szkoda, bo z jego budową związani są wybitni architekci i rzeźbiarze: Santi Gucci Fiorentino, Giovanni Battista Falconi i Tylman z Gameren.
W 1931 roku rozpadającą się budowlę kupił Leon Kozłowski z Warszawy, który uratował go przed całkowitym rozgrabieniem. Wraz z ziemią, na której stoi, zamek Janowiec był zbyt mały, by objęła go nacjonalizacja na mocy dekretu Bieruta, toteż Kozłowski był jedynym w demoludach prywatnym właścicielem zamku. Od 1975 roku zamek w Janowcu posiada Muzeum Nadwiślańskie w Kazimierzu Dolnym, które go odkupiło. Jedną z odbudowanych części jest tzw. Dom Północny, noszący cechy pałacu, dobudowany w pierwszej połowie XVII wieku do wcześniej istniejącego muru obronnego.
Pięknie tu, można wejść na górny taras i pooglądać okolicę. Warte uwagi są wielopoziomowe krużganki. Widać z nich dolinę Wisły oraz dziedziniec zamkowy. Kiedy my byliśmy na zamku w Janowcu, trwały tam zajęcia muzyczne. Z różnych sal dochodziły dźwięki instrumentów i śpiew operowy. Niesamowite wrażenie.
Fajans holenderski
Będąc z wizytą na zamku w Janowcu warto obejrzeć urzekające zbiory fajansu holenderskiego. Kolekcja ta to depozyt zbieracza ceramiki i wyrobów złotniczych Jana Jaworskiego. Wyroby nazywane powszechnie delftami, przybierają często zaskakujące kształty, mają nierzadko egzotyczną, dalekowschodnią dekorację i pełnią zaskakujące funkcje.
Fajansowe sanie, miniaturowe saboty, kafle z przedstawieniami zabaw, wizerunek rodziców utrząsających swoje dziecko - to przykłady eksponatów. Jednak najbardziej autentyczne są chyba kobaltowe holenderskie wiatraki i chabrowe widoczki niderlandzkich kanałóœ z tradycyjnymi łodziami żaglowymi.
Skansen w Janowcu
Niewielki skansen przy zamku w Janowcu, to zespół dawnego budownictwa drewnianego, który składa się z czterech obiektów. Najważniejszy jest wybudowany w latach 1760-1770 we wsi Moniaki, niedaleko Urzędowa na Lubelszczyźnie drewniany dwór z Moniak z mansardowym dachem, pobitym gontem. Wnętrze jest regularne, charakterystyczne dla dworów z drugiej połowy XVIII wieku. Budynek przeniesiono do Janowca w latach 1978-1985. W środku zobaczymy stałą ekspozycję przedstawiającą wnętrze domu ziemiańskiego. Zamek w Janowcu noclegi oferuje w pokojach gościnnych, które znajdują się we dworze z Moniak. Wokół dworu są pięknie zaaranżowane rabaty kwiatowe, strzyżony gazon oraz podjazd w stylu rezydencji ziemiańskiej.
Są tu jeszcze trzy inne budowle. Obecna sala na wystawy czasowe, koncerty, spotkania i spektakle to XIX-wieczny drewniany budynek z okolic Kazimierza Dolnego. Spichlerz pochodzi z XIX wieku i został przeniesiony z Podlodowa nad Wieprzem. Obecnie udostępniania jest w nim etnograficzna wystawa sezonowa "Życie między dwoma brzegami. Ludowe wierzenia - obrzędy - zwyczaje - praktyki". Jest jeszcze lamus z przełomu XIX i XX wieku, przeniesiony do Janowca z Kurowa. To budynek drewniany na podmurówce, na planie wydłużonego prostokąta, jednokondygnacyjny z naczółkowym dachem krytym gontem. Jest to piękne założenie, latem z zamku idzie się tam przez park, w którym gęsto od cienistych drzew.
Gdzie zjeść w Janowcu?
Na jedzenie wybraliśmy się do restauracji Czarna Dama, z której rozciąga się ładny widok na wzgórze zamkowe. Weszliśmy tam pełni obaw, czy w małym miasteczku na Lubelszczyźnie da się smacznie zjeść.
Obawy pierzchły i okazało się, że dla tutejszego kucharza gotowanie jest życiową pasją. Szef kuchni pokazał, co potrafi. Dobre było wszystko. Smacznego!
Zamek w Janowcu godziny otwarcia
Warto wcześniej sprawdzić godziny funkcjonowania zamku w Janowcu. Zamek Janowiec jest czynny codziennie z wyjątkiem środy. Zamek w Janowcu jest otwarty w sezonie zimowym od 1 października do 31 marca w godzinach od 09:00 do 16:00.
W sezonie letnim od 1 kwietnia do 30 września godziny otwarcia zamku w Janowcu to 10:00-17:00. Dodatkowo od 1 maja do 31 sierpnia otwarte są w godzinach od 17:00 do 20:00 dziedziniec i krużganki.
Zamek w Janowcu. Jak dojechać?
Zamek Janowiec bilety ma dość tanie. Warto wybrać bilet na zamek w Janowcu i razem z nim bilet do dworu z Moniak (jest w pobliżu) za 12 zł dla dorosłego oraz za 8 zł w przypadku ulgowego. Dobrym pomysłem jest też karnet na wszystkie ekspozycje Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym, którego zamek w Janowcu jest oddziałem. Karnet kosztuje 35 zł dla dorosłego, ulgowy - 25 zł. Bilet rodzinny na zamek w Janowcu i bilet do dworu w Janowcu to z kolei łącznie 30 zł.
Zamek Janowiec, jak dojechać z Kazimierza? Aby dojechać do zamku w Janowcu z Kazimierza można się wybrać na przejażdżkę przez Wisłę korzystając z promu Kazimierz Dolny - Janowiec. Dojechać można na przeprawę dość sprawnie z Kazimierza Dolnego. Za przepłynięcie trzeba zapłacić, a dodatku gotówką, ale warto. Prom Kazimierz Dolny - Janowiec płynie szybko i sprawnie. Po przepłynięciu rzeki jesteśmy w zasadzie u stóp masywu, na którym wznosi się zamczysko, a droga prowadzi wprost do wsi Janowiec, która wszkże ma wygląd miasteczka i potem w górę do warowni.
Aby znaleźć się w Janowcu można także wybrać inną, okrężną trasę.
A najłatwiej kliknąć w Mapy Google.
Zbiory fajansu holenderskiego.
Zobacz film o zamku w Janowcu.
Zamki na w woj. lubelskim
Ile zamków jest w woj. lubelskim? W woj. lubelskim jest 18 zamków. Zamki Lubelszczyzny to: zamek w Bełżycach, zespół pałacowo-parkowy Radziwiłłów w Białej Podlaskiej, zamek w Bochotnicy, zamek wysoka Górka w Chełmie oraz wieża w Bieławinie. A to jeszcze nie wszystkie zamki w woj. lubelskim.
Są jeszcze: zamek w Janowcu, zamek w Kazimierzu Dolnym, zamek w Krasnymstawie, zamek w Krupem, zamek w Lublinie, donżon w Lublinie, zamek w Łęcznej, zamek w Sielcu, zamek w Skierbieszowie, dwór obronny w Skokówce, wieża w Stołpiu, zamek Strzyżewicki oraz wieża Ariańska w Wojciechowie.
A ile zamków jest w Polsce? W Polsce są 402 zamki. Wyliczył to Narodowy Instytut Dziedzictwa.
Rozpocznij dyskusję
Prześlij komentarz