Cmentarz żołnierzy sowieckich w Rabce-Zdroju wiele stracił w czasie remontu, który przeprowadzono w roku 2015. Dawniej był to klasyczny cmentarz żołnierz Armii Czerwonej. Wąskie alejki wzdłuż kwater, a na każdej z nich bodaj po sześć kamiennych pomników z czerwoną gwiazdą. Chodziło się tędy, między mogiłami, do kawiarni "Kasztany", której fasadę obecnie pokrywa kurz i pleśń. Pomniki te były niewielkie, zawierały po kilka nazwisk lub informację, że nazwiska żołnierza nie ustalono. Dziś są pomniki zbiorcze w każdej kwaterze. Tablice oślepiająco błyszczą odbijając światło. Cmentarz jakby opustoszał, stracił regularną formę, wyzbył się frontowej aury, zamienił się w katalog nazwisk. Leży tu około trzystu sowietów, skrytych pod płaczącą wierzbą.
Cmentarz Armii Czerwonej w Rabce
Zwraca ten cmentarzyk uwagę ogrodzeniem, które składa się z pięcioramiennych gwiazd. Mam
wrażenie, że kiedyś było ono inne. Ale może to jedynie wrażenie. Choć zdaje się, że w latach 80. ubiegłego stulecia musiał to być sam kamienny murek, łatwy do przeskoczenia. Pomnik z armatami przeciwpancernymi wzór
1942 pokryła obecnie kostka bauma. Podobnie główną aleję cmentarzyka. To kolejny
element, który zniszczył atmosferę tego miejsca. Kiedyś był to klasyczny
wojenny cmentarzyk sowiecki, dziś przypomina rosyjską megalomanię ubraną w moskiewskie trendy, wszak mocno ograniczone i ze względu na niewielkie możliwości przykrojone jak do syberyjskiej prowincji.
W nienajlepszym stanie są wspomniane armatki. Stoją na oponach, z których
zeszło powietrze. Widok "flaków" jest przygnębiający. Sam pomnik musiał także
być przebudowany, widać to już na pierwszy rzut oka. Kiedyś była to robota kamieniarska w starym stylu, choć spod sztancy właściwej wojskowym nekropoliom. Pamięć może płatać figle, ale było tu zdaje się więcej
piaskowca. Teraz zrobiło się jak na nowym osiedlu: polerowany granit,
komputerowy font na pomnikach. Co to za miejsce i skąd te zmiany?
Czytaj więcej: Łazienki Królewskie w Warszawie
Od strony fontanny przy ul. Orkana stoją na postumencie dwie radzieckie 45-milimetrowe przeciwpancerne armaty wzór 1942 r. Niestety ich stan jest obecnie dość opłakany. Między innymi opony, na których stoją nie mają powietrza i są to tak zwane flaki, gdy tuż po remoncie w 2015 roku opony były napompowane. Na postumencie jest tablica pamiątkowa z napisem "Cmentarz żołnierzy Armii Radzieckiej poległych w czasie II wojny światowej". Na cmentarzu leży 167 żołnierzy zidentyfikowanych z imienia i nazwiska. Oraz 134 osoby niezidentyfikowane. Łącznie jest tam pochowanych 301 żołnierzy 4 Frontu Ukraińskiego. Wszystkich mogił zbiorowych jest dwanaście, po sześć z każdej strony przejścia na środku cmentarza. Na każdej mogile jest jedna tablica z nazwiskami. Pomiędzy nimi są mniejsze alejki. W latach 80. ubiegłego stulecia przy armatach znajdowały się znicze na postumentach z kamienia oraz maszty. Wtedy także funkcjonował inny układ, w którym na mogiłach zbiorowych było po kilka mniejszych pomników z tabliczkami z nazwiskami napisanymi czarną czcionką na białym tle oraz z czerwonymi pięcioramiennymi gwiazdami. Armaty nie miały w tamtym czasie opon, bo zostały skradzione, bądź w ogóle od początku ich nie było.
Sowiecki cmentarzyk po rosyjskim remoncie
Cmentarz żołnierzy radzieckich znajduje się w parku zdrojowym w Rabce-Zdrój opodal willi "Gwiazda", w której funkcjonowała prze lata kawiarnia "Kasztany". Nekropolia ma plan prostokąta, jest otoczona metalowym płotkiem z motywami pięcioramiennej gwiazdy w przęsłach. Prowadzą do niej trzy wejścia. Na murze ogrodzenia znajdują się napisy po polsku i rosyjsku: "Chwała bohaterom wielkiej rojny ojczyźnianej, chwała rosyjskiemu orężowi" oraz "Chwała czerwonej Armii oswobodzicielce Polski od jarzma niemiecko-faszystowskiego zaboru". W obecnych realiach historycznych te hasła są mocno nie na czasie. Na cmentarzu pochowani są żołnierze polegli w walkach na terenie Rabki-Zdrój i okolicznych miejscowości oraz zmarli w 1945 roku wskutek odniesionych ran. Niestety tablice na obecnych pomnikach są metalowe, odbijają światło, ciężko je sfotografować, nie są także łatwe do odczytania. Remont, który zakończył się w październiku 2015 roku zleciła ambasada rosyjska. Prace polegające na oczyszczeniu i pomalowaniu armat, wymianie podestu pod płytą pamiątkową, ułożeniu nowej nawierzchni z kostki betonowej oraz krawężników w alejkach i na szchodach wraz z czyszczeniem i porządkowaniem terenu trwały miesiąc.Czytaj więcej: Łazienki Królewskie w Warszawie
Od strony fontanny przy ul. Orkana stoją na postumencie dwie radzieckie 45-milimetrowe przeciwpancerne armaty wzór 1942 r. Niestety ich stan jest obecnie dość opłakany. Między innymi opony, na których stoją nie mają powietrza i są to tak zwane flaki, gdy tuż po remoncie w 2015 roku opony były napompowane. Na postumencie jest tablica pamiątkowa z napisem "Cmentarz żołnierzy Armii Radzieckiej poległych w czasie II wojny światowej". Na cmentarzu leży 167 żołnierzy zidentyfikowanych z imienia i nazwiska. Oraz 134 osoby niezidentyfikowane. Łącznie jest tam pochowanych 301 żołnierzy 4 Frontu Ukraińskiego. Wszystkich mogił zbiorowych jest dwanaście, po sześć z każdej strony przejścia na środku cmentarza. Na każdej mogile jest jedna tablica z nazwiskami. Pomiędzy nimi są mniejsze alejki. W latach 80. ubiegłego stulecia przy armatach znajdowały się znicze na postumentach z kamienia oraz maszty. Wtedy także funkcjonował inny układ, w którym na mogiłach zbiorowych było po kilka mniejszych pomników z tabliczkami z nazwiskami napisanymi czarną czcionką na białym tle oraz z czerwonymi pięcioramiennymi gwiazdami. Armaty nie miały w tamtym czasie opon, bo zostały skradzione, bądź w ogóle od początku ich nie było.
Co zwiedzać w Rabce-Zdrój?
W Rabce-Zdrój można znaleźć sporo ciekawych obiektów do zwiedzania. Jednym z najbardziej spektakularnych jestMuzeum im. Władysława Orkana w Rabce-Zdroju, które mieści się w drewnianym modrzewiowym kościele, wzniesionym w latach 1600–1606. Warto zwiedzićstary cmentarz przy ul. Orkana. Ciekawy jest teżkościół św. Teresy, który powstał po rozbudowiekapliczki zdrojowejz 1928 r.W Rabce-ZdrójdziałaPaństwowy Teatr Lalek "Rabcio", to frajda dla dzieci.Czytaj więcej: Kościół drewniany w Stalowej Woli
Na turystów czekają także: Muzeum Orderu Uśmiechu,Muzeum Orderów i Osobliwości,Muzeum Górali i Zbójników - Muzeum Gorczańskie Jana Fudali. Ciekawy jest także kościół Marii Magdaleny z początku XX wieku. Warto wybrać się w góry do Schroniska PTTK na Maciejowej. Tajemnicze są tunele nad Poniczanką. A Park Zdrojowy w Rabce-Zdroju koniecznie trzeba przejść wzdłuż i wszerz. Rabka-Zdrój zwiedzanie oferuje więc intensywne. Niedaleko Rabki wart odwiedzenia jest także nieduży drewnianykościółek na Piątkowej, który znajduje się przy zakopiance w stronę Nowego Targu i Zakopanego.
Brama w Gorce i inne góry
Rabka-Zdrój to doskonały punkt wypadowy w Gorce dzięki możliwości łatwego dojazdu z pozostałych rejonów Polski samochodem, autobusem lub pociągiem. Gorce to pasmo górskie w Beskidach Zachodnich, a ich najwyższy szczyt to Turbacz (1310 m n.p.m.). Z Rabki-Zdroju można się tam dostać w ciągu około pięciu godzin czerwonym szlakiem, który prowadzi przez schronisko PTTK na Maciejowej oraz schronisko PTTK na Starych Wierchach. Jest kilka innych możliwości dotarcia na Turbacz, gdzie można nocować w dużym i wygodnym schronisku PTTK na Turbaczu. Można iść na przykład z Nowego Targu, Koninek, albo od Przełęczy Knurowskiej, a dalej przez Lubań na przykład z Tylmanowej. Nazwa Gorce mogła mieć związek ze zwyczajem wypalania śródleśnych polan metodą żarową, z czym wiąże się słowo "gorzeć", czyli płonąć. Nazwy tej używano w dokumentach już w 1254 roku, a posługiwał się nią już w 1480 roku kronikarz Jan Długosz. Góry Gorce mają 33 km długości i 15 km szerokości.
Spora część ich środkowego obszaru jest objęta ochroną ścisłą. Sprawuje ją Gorczański Park Narodowy na terenie pięciu gmin: Mszana Dolna, Niedźwiedź, Kamienica, Nowy Targ i Ochotnica Dolna. Gorczański Park Narodowy utworzony został w 1981 roku, a jego symbolem jest salamandra plamista. Park ma powierzchnię 7029,85 hektarów. Od 1997 r. wokół parku obowiązuje otulina o powierzchni 16 tys. 647 hektarów. Jednym z symboli parku jest Kapliczka Bulandy na polanie Jaworzyna Kamieniecka ufundowana w 1904 roku przez gorczańskiego bacę Tomasza Chlipałę zwanego Bulandą. Na terenie Gorczańskiego Parku Narodowego leżą wszystkie najwyższe szczyty Gorców: Turbacz, Jaworzyna Kamienicka (1288 m n.p.m.), Kiczora (1282 m n.p.m.), Kudłoń (1279 m n.p.m.), Gorc (1228 m n.p.m.) i Czoło Turbacza (1258 m n.p.m.). Park nie sięga jedynie do Lubania, który ma dwa wierzchołki (1211 i 1225 m n.p.m.). Gorce słyną przede wszystkim z gorczańskich polan, doskonałych widoków na Tatry oraz cudownych lasów bukowych, które jesienią przybierają wspaniały kolor.
Dojazd do radzieckiego cmentarza w Rabce
Cmentarz żołnierzy radzieckich w Rabce-Zdroju dojazd ma nieskomplikowany. Jak dojechać do cmentarza Armii Czerwonej w Rabce-Zdroju? Aby dojechać do cmentarza żołnierzy radzieckich w Rabce-Zdroju można zaparkować na parkingu u zbiegu ulic Chopina i Orkana prze wejściu do Parku Zdrojowego. Można się także zatrzymać po drodze w górę na miejscach parkingowych wzdłuż parku.
Do Rabki-Zdroju można także dojechać pociągiem. Wysiadając na dworcu, trzeba kierować się ul. Orkana do góry. Szybko miniemy dużą część parku zdrojowego, następnie skrzyżowanie z ul. Chopina, a potem po prawej stronie zauważymy odnowioną fontannę i cmentarz radziecki. Do miasta dojeżdżają także liczne busy i autobusy z Krakowa. Z nich także można wysiąść przy dworcu PKP i iść w górę ul. Orkana.
Jeśli pojawią się problemy z dotarciem do cmentarza Armii Czerwonej z Rabce-Zdroju mogą pomóc Mapy Google.
Zdjęcia z cmentarza żołnierzy radzieckich w Rabce-Zdroju (stan na lipiec 2023 r.).
|
| Dawne nagrobki w południowo-zachodniej części cmentarza w Rabce. Zdjęcie z Archiwum Urzędu Miasta w Rabce |
Więcej ciekawych miejsc do odwiedzenia znajdziesz pod adresem www.wycieczkazadyche.pl lub po prostu wycieczkazadyche.pl.
Znasz? Skomentuj!