Zamek Królewski w Warszawie. Tragiczna historia

Zamek Królewski w Warszawie, jedna z najcenniejszych polskich pamiątek narodowych. Tym cenniejsza, że w wyniku drugiej wojny światowej gmach legł w gruzach wysadzony przez Niemców. Zdjęcia przedstawiające zgliszcza i ruiny zamku wciąż dość często pojawiają się w kontekście ostaniej wojny. Dziś zamek przyjmuje turystów ze wszystkich stron świata, którzy nie mogą się nadziwić, że rezydencja władców została wskrzeszona i na nowo powstała z gruzów. Oby już nigdy nic jej nie zagrażało.

Historia Zamku Królewskiego w Warszawie

Zamek Królewski w Warszawie to jedna z najważniejszych i najpiękniejszych budowli w Polsce. Jego historia sięga XIV wieku, kiedy to powstała Wieża Wielka, czyli dzisiejsza Wieża Grodzka. W XVI i XVII wieku zamek był rozbudowywany i przebudowywany, a za czasów Zygmunta III Wazy uzyskał kształt zamkniętego pięcioboku. Był on rezydencją królewską, miejscem obrad sejmu, centrum administracyjnym i kulturalnym kraju.

W połowie XVII wieku zamek został jednak zniszczony podczas wojen ze Szwecją. Powoli odzyskiwał świetność za panowania Wettinów. W drugiej połowie XVIII wieku został przebudowany przez Stanisława Augusta Poniatowskiego. Artyści zatrudnieni przez króla stworzyli wówczas Apartamenty: Wielki i Królewski, które są jednymi z najpiękniejszych wnętrz barokowych w Polsce.

W XIX wieku w czasie zaborów znaczna część zbiorów Zamku została wywieziona do Rosji. Dopiero po odzyskaniu przez Polskę niepodległości część dzieł sztuki powróciła na dawne miejsce.

Czytaj więcej: Klasztor w Wigrach

We wrześniu 1939 roku, po rozpoczęciu drugiej wojny światowej, zamek został zbombardowany, a w 1944 roku powysadzony przez wojska niemieckie w czasie Powstania Warszawskiego. Po II wojnie światowej władze komunistyczne zwlekały z odbudową rezydencji. Dopiero w 1971 roku podjęto decyzję o jego odbudowie. Fundusze na ten cel pochodziły głównie z ofiarności społeczeństwa.

Zrekonstruowane wnętrza Zamku Królewskiego w Warszawie udostępniono zwiedzającym w 1984 roku. Od 1995 do 2009 roku trwał z kolei remont Arkad Kubickiego, które są obecnie nową przestrzenią kulturalną na mapie Warszawy. W 2011 r. zakończył się remont pałacu Pod Blachą, w 2013 r. wschodnią elewację przemalowano na wzór tej z obrazów słynnego królewskiego malarza Bernarda Belotta Canaletta. Przywracanie do życia kompleksu Zamku Królewskiego w Warszawie zakończyło oddanie Ogrodu Górnego (2015 r.) i Dolnego (2019 r.).

Oryginalny fragment murów ze śladami wojny

Od frontu na narożniku Zamku Królewskiego, który jest położony bliżej trasy W-Z można zauważyć ślady po kulach z czasów drugiej wojny światowej. To oryginalny narożnik, który przetrwał wojnę i był widoczny na archiwalnych zdjęciach ruin pałacu wykonanych po wojnie.

Czytaj więcej: Twierdza Srebrna Góra

Ten fragment budowli nie został rozebrany w czasie wywożenia gruzów starego miasta. Gdy zaczęła się odbudowa Zamku Królewskiego, ten oryginalny fragment jego murów został wkomponowany w odrestaurowany obiekt. Warto podejść do tego miejsca i przekonać się na własne oczy, jaka to niesamowita historia.

Z jakich obiektów składa się Zamek Królewski w Warszawie?

Zamek Królewski w Warszawie składa się z pięciokondygnacyjnego gmachu głównego z charakterystyczną Wieżą Zegarową i prowadzącą przez nią Bramą Wieży Zegarowej, czyli skrzydła zachodniego połączongo ze skrzydłami: południowym (Długim) z Bramą Grodzką oraz północnym (Królewskim) z Bramą Senatorską, które wraz z Domem Wielkim i wschodnim skrzydłem zamku tworzą zamknięty zamkowy pięcioboczny dziedziniec wewnętrzny. Kompleks ten mieści dawne apartamenty królewskie, sale reprezentacyjne i pomieszczenia urzędowe dawnej Rzeczypospolitej, takie jak Sala Senatorska i Sala Tronowa. Do bryły zamku przylega jeszcze Dom Mniejszy, który od strony Wisły tworzy fasadę górującą nad Arkadami Kubickiego i ogrodami zamkowymi. Wewnątrz znajdują się bogate kolekcje sztuki, meble i zabytkowe elementy wystroju.

Czytaj więcej: Kolumna Zygmunta III Wazy w Warszawie

Do zespołu zamkowego należą również Arkady Kubickiego, rozciągające się wzdłuż skarpy wiślanej, oraz Ogrody Królewskie - górny i dolny, które zostały odtworzone na podstawie dawnych planów. Arkady Kubickiego łączą te dwa założenia w jedną całość. W skład kompleksu wchodzi także niewielkie skrzydło połączone z Wieżą Grodzką, Biblioteka Królewska oraz Pałac Pod Blachą, położony na południe od głównego gmachu zamkowego, pełniący obecnie funkcje muzealne. Całość dopełnia historyczny Plac Zamkowy, z kolumną króla Zygmunta III Wazy, który stanowi naturalne przedpole zamku. Od strony skarpy i Wisły obiekty zamkowe są powiązane z bulwarami wiślanymi poprzez system tarasów, schodów i przejść.

Co zobaczyć przy Zamku Królewskim w Warszawie?

Będąc w pobliżu Zamku Królewskiego w Warszawie nie sposób nie zwrócić uwagi na Kolumnę Zygmunta III Wazy. Tuż obok stoi pomnik Jana Zachwatowicza, który był pomysłodawcą i realizatorem projektu odbudowy Warszawy w tym Zamku Królewskiego po drugiej wojnie światowej. Zielona postać ze spiżu wpatruje się w dzieło swojego życia.

Czytaj więcej: Zegar astronomiczny w Ołomuńcu

Niemal po sąsiedzku jest rynek Starego Miasta w Warszawie z syrenką warszawską i specyficzną fontanną, którą zdobi. W drugą stronę jest Wisła, a przy Wisłostradzie względnie nowy pomnik prezydentów Warszawy. Warto go zobaczyć. Stąd już niedaleko do parku fontann nad Wisłą, gdzie w sezonie odbywają się regularnie multimedialne widowiska.

Kim był Jan Zachwatowicz?

Spiżowa figura utkwiła swój niewidzący wzrok w wieży zegarowej Zamku Królewskiego. Rzeźba znieruchomiała w tym spojrzeniu, choć wydaje się, że to tylko na chwilę, na krótki moment, że to mgnienie - zadumy, zachwytu - a pomnik za moment ożyje, otrząśnie się z tego odrętwienia i ruszy ku Kolumnie Zygmunta. Bo Jan Zachwatowicz to człowiek-symbol, człowiek-pomnik. Tuż po wojnie udało mu się doprowadzić do odbudowy gruzowiska, w jakie Niemcy zamienili Stare Miasto w Warszawie.

Czytaj więcej: Pomnik prezydentów Warszawy

"Niemcy, pragnąc zniszczyć nas jako naród, burzyli pomniki naszej przeszłości. Bo naród i pomniki jego kultury to jedno" - powiedział Jan Zachwatowicz. Najbardziej rozpoznawalnym jego dziełem, jako projektanta, jest fasada odbudowanej katedry św. Jana. Gdyby nie on, mielibyśmy w Warszawie gruzy pozostawione światu ku przestrodze, a w miejscu murów miejskich być może wnosiłyby się ku niebu rzędy nowych bloków. Na nowo stworzył Warszawę z obrazów Bernarda Belotta Canaletta. Wśród tych widoczków jest zamek królewski w Warszawie.

Zamek Królewski w Warszawie - godziny otwarcia

Jakie są godziny otwarcia Zamku Królewskiego w Warszawie? Apartamenty Królewskie i Sale Sejmowe, Galeria im. Lanckorońskich i Arkady Kubickiego są czynne od wtorku do niedzieli: 10:00-18:00 (ostatnie wejście o godz. 17:00). W poniedziałek pomieszczenia te są nieczynne. Pałac pod Blachą jest otwarty w środy, soboty i niedziele w godzinach od 10:00 do 18:00 (ostatnie wejście o godz. 17:00).

Czytaj więcej: Pałac Kultury i Nauki w Warszawie

W jakich godzinach są otwarte Ogrody Zamkowe? Ogrody Zamkowe są czynne codziennie. Mogą być jednak zamknięte czasowo ze względu na warunki atmosferyczne:

Ogród Górny - codziennie: 10:00-20:00;
Ogród Dolny - codziennie: 10:00-22:00.

Wystawy czasowe są otwarte od wtorku do niedzieli w godzinach od 10:00 do 18:00 (ostatnie wejście o godz. 17:00). W poniedziałki są nieczynne.

Zamek Królewski w Warszawie zwiedzanie za darmo

Zamek Królewski w Warszawie każdy może zwiedzać za darmo. Jednak, aby to się udało, trzeba się do tego odpowiednio przygotować. Warto też wiedzieć, że darmowe zwiedzanie obejmuje wyłącznie ekspozycje stałe. Ponadto w ramach darmowego zwiedzania Zamku Królewskiego w Warszawie obowiązuje zwiedzanie indywidualne - bez przewodnika i bez rezerwacji.

Czytaj więcej: Kasprowy Wierch - jak i za ile wjechać na szczyt?

Wstęp bezpłatny na wszystkie ekspozycje stałe Zamku Królewskiego w Warszawie obowiązuje w środy. Za darmo wejdziemy wtedy także do Pałacu pod Blachą. Jest jednak haczyk. Dostępna jest ograniczona pula darmowych biletów, a darmowe wejściówki trzeba pobrać w kasie zamku w dniu wizyty. Trzeba się więc liczyć z kolejką. Pocieszeniem jest, że za 10 złotych można sobie dobrać audioprzewodnik, który dostępny jest w różnych językach.

Ceny biletów do Zamku Królewskiego w Warszawie

Ile kosztują bilety do Zamku Królewskiego w Warszawie? Cennik biletów do Zamku Królewskiego w Warszawie jest rozbudowany i składa się z wielu pozycji. Poniżej ceny biletów do Zamku Królewskiego w Warszawie (z sierpnia 2025 r.).

Apartamenty Królewskie i Sale Sejmowe (Apartament Wielki i Królewski, Galeria Porcelany, Nowa Izba Poselska, Galeria Wettynów, Pokoje Prezydenckie, Sala Senatorska, Obrazy Jana Matejki, Antyszambra): normalny - 60 zł*, ulgowy - 45 zł*, szkolny - 1 zł (od 7 r.ż. do ukończenia szkoły średniej);
Wystawa czasowa: normalny - 30 zł. ulgowy - 20 zł, specjalny (przy jednoczesnym zakupie biletu na dowolną ekspozycję stałą) - 1 zł
Galeria im. Lanckorońskich (parter): normalny - 60 zł*, ulgowy - 45 zł*, szkolny - 1 zł;
Pałac pod Blachą: normalny - 20 zł*, ulgowy - 15 zł*, szkolny - 1 zł.

Czytaj więcej: Wzgórze Zamkowe w Grazu

Bilet złoty umożliwia wejście na wszystkie ekspozycje stałe czynne danego dnia i jest do nabycia tylko w kasie w dniu zwiedzania do godziny 14:30. Złoty bilet normalny kosztuje 100 zł*, a ulgowy - 70 zł.

Bilety do Apartamentów Królewskich i Sal Sejmowych dla grup kosztują: normalny - 55 zł, ulgowy - 40 zł, ulgowy dla opiekuna - 15 zł, (maks. 2 osoby na grupę), szkolny - 1 zł. Grupy mogą liczyć min. 10 i maks. 30 osób. Zwiedzających w ramach grup oprowadzanych przez przewodnika obowiązuje korzystanie z zestawów słuchawkowych GTS.

* Cena biletu zawiera wypożyczenie audioprzewodnika lub zestawu słuchawkowego GTS.

Dojazd do Zamku Królewskiego w Warszawie

By dotrzeć do Zamku Królewskiego w Warszawie, wystarczy znaleźć się na Placu Zamkowym. Idąc ulicą Krakowskie Przedmieście w stronę północną, szybko znajdziemy się na obszernym placu. Po jego prawej stronie dostrzeżemy gmach Zamku Królewskiego z wieżą zegarową. Po lewej stronie będzie Kolumna Zygmunta III Wazy, a na wprost - Stare Miasto. To raj dla turysty.

Czytaj więcej: Cmentarz kapitanów w Orebiciu

Jak dojechać do Zamku Królewskiego w Warszawie? Opcji jest kilka, można dojechać samochodem i zostawić auto na płatnym parkingu, na przykład na Placu Teatralnym, a następnie dojść do zamku piechotą. To nic trudnego, a odległość to coś około kilometra. Akurat, żeby zwiedzić Stare i Nowe Miasto, a nawet zajrzeć nad Wisłę. Można też podjechać do Placu Zamkowego autobusem miejskim, lub dotrzeć pod Plac Zamkowy tramwajem przez tunel trasy W-Z.
Jeśli będą problemy z dotarciem na miejsce, można skorzystać z internetu i kliknąć w Mapy Google.

Sierpień 2025 r. Widok z ogrodu kościoła św. Anny.