Zalew Siemianówka na obrzeżach Puszczy Białowieskiej może się wydawać mały, gdy oglądamy go na mapie. Jednak z bliska uderza jego potęga. Zimą to bezkres lodu zachęcający do mroźnej wyprawy w niekiedy arktycznych niemalże warunkach. Pół roku później to słoneczne jezioro, nad którym letnia pora zapewni spokojny relaks w gorących promieniach.
Historia powstania zbiornika Siemianówka
Zalew Siemianówka to inaczej jezioro Siemianowskie, które powstało dzięki zbudowaniu w latach 1977-1990 na 367,38 kilometrze biegu rzeki Narwi ziemnej zapory wodnej. Próg wodny wraz z całą infrastrukturą zlokalizowano w pobliżu wsi Łuka i Rybaki. Zalew znajduje się w dolinie górnej Narwi w pobliżu Puszczy Białowieskiej, na północ od niej, w gminach Michałowo i Narewka, niedaleko wsi Siemianówka, od której wziął swoją nazwę. Zapora czołowa ma długość 810 metrów, jej korona, po której prowadzi utwardzona droga ma szerokość 9 metrów. Na środku są budynki hydrotechniczne z infrastrukturą do wypuszczania wody ze zbiornika.
Całkowita pojemność zbiornika Siemianówka wynosi 79,5 miliona metrów sześciennych wody. Jednak taka pojemność występuje przy maksymalnym poziomie wody sięgającym 145 metrów n.p.m. Powierzchnia zalewu Siemianówka wynosi 32,5 kilometra kwadratowego, długość wynosi 11 kilomtrów, a szerokość od 800 metrów w pobliżu zapory wodnej Siemianówka do 4,5 kilometra w środkowej części jeziora. Przy maksymalny zalaniu średnia głębokość to 2,5 metra. Pojemność użytkowa wynosi 62 mln metrów sześciennych. Minimalne spiętrzenie, wynoszące 142,3 metra n.p.m. sprawia, że powierzchnia maleje do 11,7 kilometra kwadratowego, pojemność spada do 17,5 mln metrów sześciennych, a średnia głębokość jeziora Siemianowskiego wynosi wtedy półtora metra.
Elektrownia wodna Siemianówka
Zapora Siemianówka to zapora ziemna z rdzeniem uszczelniającym z gliny i betonu. W 1996 roku na zaporze Siemianówka została zbudowana elektrownia wodna o mocy 165 kW. Moc uzyskiwana jest z dwóch turbozespołów o mocy 82,5 kW każdy. Turbiny Kaplana znajdują się na dwóch z trzech upustów dennych. Produkowany przez hydrogeneratory prąd jest zużywany głównie przez infrastrukturę zbiornika. Po północnej stronie znajduje się port na sprzęt pływający, energii potrzebują biura i zaplecze zapory. Elektrownię i zaporę eksploatuje Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, a samą elektrownię obsługuje firma MEW Siemianówka Sp. z o.o.
Zbiornik Siemianówka tworzy ponadto pięć zapór bocznych, które w sumie mają długość 8250 metrów oraz pięć stacji pomp. Wokół zapory i zbiornika znajdują się tereny, które zostały zagospodarowane w czasie budowy zbiornika. Trzeba było m.in. zbudować nowe drogi, które omijają wsie Rudnia, Garbary, Bołtryki, Łuka i Budy wysiedlone i zlikwidowane podczas budowy. W sumie wysiedlono 289 gospodarstw, a część mieszkańców ulokowano w nowych osiedlach w Michałowie i Bondarach. Powstały nowe linie energetyczne i telefoniczne. Przeprowadzono regulację Narwi w górę i w dół od zapory i zbiornika, okoliczne tereny zostały zmeliorowane i zabezpieczone przed podtapianiem.
Jezioro Siemianówka - ciekawostki
Przez zbiornik Siemianówka, w jego dalszej części, mniej więcej w dwóch trzecich odległości od zapory wodnej, taflę wody przecina grobla. Od strony wsi Siemianówka w grobli jest przerwa, w której zbudowano stalowy kolejowy most kratownicowy. Groblą prowadzą dwie linie kolejowe. Jedna to normalnotorowa linia na trasie Siedlce-Czeremcha-Hajnówka-Siemianówka-granica państwa. Przebiega tamtędy także druga linia, szerokotorowa, łącząca granicę państwa i terminal Chryzanów służący głównie do przeładunku konternerów. Za granicą tory prowadzą do Świsłoczy.
Na zalewie Siemianówka kręcono zdjęcia do filmu "Opowieści z Narnii: lew, czarownica i stara szafa". Zarejestrowane tutaj ujęcia przedstawiają bohaterów, którzy zimą, po tafli zamarzniętego jeziora uciekają przed Białą Czarownicą.
Zalew Siemianówka jest niemały. To trzeci pod względem powierzchni sztuczny zbiornik w Polsce. Jezioro WIgry jest od niego mniejsze o 1000 hektarów.
Basen główny, funkcjonuje nawet w fazie minimalnego napełnienia zbiornika. Basen wschodni jest płytki i jest zalewany okresowo, gdy są większe stany wód.
Amatorzy wędkowania mogą legalnie oddawać się na Zalewie Siemianówka swojemu hobby. Podobno można w nim złowić nawet 2,5-metrowego suma.
Na Zalewie Siemianówka dozwolony jest ruch łodzi motorowych i skuterów wodnych.
W Zalewie Siemianówka można się kąpać.
Najlepsze kąpieliska i plaże nad zalewem Siemianówka
- Stary Dwór (okolice Siemianówki / Rudni). Najbardziej rozwinięte kąpielisko nad zalewem, popularne wśród rodzin z dziećmi i osób szukających aktywnego wypoczynku. Znajdziemy tu piaszczystą plażę z ratownikiem, pomosty, wypożyczalnię kajaków i rowerków wodnych, boiska do siatkówki i koszykówki, korty tenisowe, plac zabaw, ściankę wspinaczkową, zadaszone miejsca na ognisko, scenę koncertową i amfiteatr, sanitariaty, prysznice, parking, pole namiotowe i miejsce dla kamperów z dostępem do wody i prądu.
- Bondary. Jedno z najbardziej malowniczych kąpielisk z dużą, zadbaną plażą, idealne dla plażowiczów i rodzin. Do dyspozycji są pomost, wieża widokowa z tarasem, wypożyczalnia sprzętu wodnego (kajaki, rowerki, motorówki), plac zabaw z dużą drewnianą konstrukcją, boisko do siatkówki plażowej, miejsce na ognisko i grilla, toalety, prysznice, pole namiotowe, parking, w sezonie często pojawiają się foodtrucki.
- Rudnia (przy zaporze). Kąpielisko zlokalizowane w pobliżu zapory wodnej, wybierane głównie przez żeglarzy, motorowodniaków i wędkarzy. Dostępne są keje i slipy, nowoczesny kapitanat, falochron z oświetleniem, strefa rekreacyjna z dostępem do wody, ścieżki rowerowe i spacerowe, możliwość wodowania łodzi i skuterów, spokojna okolica, dobre warunki dla obserwatorów przyrody i osób lubiących aktywny wypoczynek bez tłumów.
- Łuka-Rybaki (przy zaporze południowo-wschodniej). Mniejsze, kameralne kąpielisko, chętnie odwiedzane przez wędkarzy i osoby szukające ciszy. Znajduje się przy zaporze wodnej, dostępna jest naturalna, trawiasto-piaszczysta plaża, zejście do wody, widok na zalew i infrastrukturę hydrotechniczną, możliwość spacerów wzdłuż wałów i ścieżek, dobre miejsce do fotografii przyrodniczej i wypoczynku z dala od zgiełku.
Jak dojechać nad zalew Siemianówka?
Aby dojechać nad Zalew Siemianówka samochodem, najlepiej wybrać trasę przez S8 z Warszawy do Białegostoku, następnie kierować się na Hajnówkę i dalej do miejscowości Bondary lub Rudnia, które leżą tuż nad wodą. Cała podróż zajmuje około 4-5 godzin (ok. 350 km) i pozwala dotrzeć bezpośrednio nad zalew. To najwygodniejsza opcja, dająca pełną niezależność. Można też dojechać pociągiem z Warszawy do Białegostoku, a stamtąd sezonowym połączeniem Polregio (od 1 lipca do końca sierpnia) do Siemianówki. Na dworcu przesiadamy się do specjalnego autobusu, który dowozi pasażerów bezpośrednio na plażę w Rudni - bilet obejmuje oba środki transportu.
Alternatywnie można dojechać do Hajnówki i stamtąd szukać lokalnego busa lub złapać autostop do wsi leżących tuż przy zalewie, takich jak Nowa Łuka, Rudnia czy Bondary. Taka opcja zajmuje zwykle więcej czasu (6-7 godzin) i wymaga sprawdzenia aktualnych rozkładów jazdy, szczególnie w weekendy. Warto rozważyć zabranie roweru - jest możliwość jego przewozu pociągiem ,.co umożliwia wygodne dotarcie do działających latem nad zalewem kąpielisk i całorocznych punktów widokowych. Teren wokół zalewu sprzyja też pieszym i rowerowym wycieczkom po Puszczy Ladzkiej, która jest historycznie częścią Puszczy Białowieskiej.
A jeśli przytrafią się problemy z trafieniem, można kliknąć w Mapy Google.Zobacz więcej zdjęć z zapory Siemianówka z 15 lutego 2025 r.
Więcej ciekawych miejsc do odwiedzenia znajdziesz pod adresem www.wycieczkazadyche.pl lub po prostu wycieczkazadyche.pl.
Siemianówka jest jednym z częstych wyborów, ale zdecydowanie częściej wybieram Narew lub Supraśl. Są zdecydowanie czystsze i przede wszystkim jest w stosunku do nich mniej niewiadomych.
OdpowiedzUsuń