W sercu malowniczego Podlasia, w niewielkiej miejscowości Narew, niedaleko Hajnówki, znajduje się jeden z najbardziej urokliwych przykładów sakralnej architektury drewnianej - cerkiew prawosławna pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Pańskiego. Świątynia ta od lat przyciąga uwagę zarówno miłośników historii, jak i pasjonatów ludowej sztuki i tradycyjnej architektury. Jej charakterystyczna sylwetka, misterne detale oraz niezwykła harmonia z otoczeniem sprawiają, że niezmiennie zachwyca turystów z Polski i zagranicy.
Historia drewnianej cerkwi w Narwi
Pierwsza wzmianka o istnieniu cerkwi prawosławnej pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Pańskiego w Narwi pojawiła się w rejestrze pomiary włócznej z 1560 r. Miejscowa legenda mówi o tym, że fundatorem cerkwi był kniaź Iwan Wiśniowiecki, który przeprawiając się tutaj tratwą przez rzekę Narew, zauważył w szałasie przewoźnika przed ikoną św. Antoniego Pieczerskiego zapaloną lampkę. Ujęty pobożnością flisaka zaproponował umieszczenie ikony w kaplicy. Na jej budowę ofiarował pewną sumę pieniędzy i zastrzegł, że pozostałą sumę potrzebną na dokończenie inwestycji przekaże w drodze powrotnej. Po powrocie zastał zręby nie małej kaplicy, ale dużej świątyni. Trzymając się jednak obietnicy - pokrył wszelkie koszty związane z dokończeniem cerkwi w Narwi.
Początkowo parafia Narew leżała na terenie Wielkiego Księstwa Litewskiego w diecezji prawosławnej włodzimiersko-brzeskiej, wchodzącej w skład metropolii kijowsko-halickiej i protopopii bielskiej. W 1847 r. cerkiew parafialna w Narwi znajdowała się w dekanacie bielskim diecezji litewsko-wileńskiej. W 1882 r. przystąpiono do budowy nowej drewnianej świątyni w Narwi. Wyświęcono ją w 1885 r. Po dziś dzień jest ona cerkwią parafialną w Narwi. Jest drewniana, zbudowana na planie krzyża łacińskiego. Na początku XX wieku w 1905 roku, gdy parafia w Narwi znalazła się w diecezji grodzieńskiej, liczba parafian wynosiła 3098 osób. W okresie I wojny światowej liczba wiernych zmalała - miejscowa ludność ewakuowała się w głąb Rosji. W okresie międzywojennym cerkiew w Narwi uzyskała status parafii etatowej, której duchowny otaczał opieką sąsiednie parafie. Po drugiej wojnie światowej spora liczba wiernych wyjechała do Związku Radzieckiego, a cerkiew w Narwi weszła w skład diecezji warszawsko-bielskiej. W latach 60-tych stała się siedzibą dekanatu.
Pożar i odbudowa cerkwi w Narwi
Sama cerkiew w Narwi to obiekt historyczny i zabytek od 1990 roku. Jednak dotknęło ją w przeszłości wielkie nieszczęście. Wnętrze cerkwi w 1990 r. zostało zniszzczone przez pożar. Spłonęło cenne, zabytkowe wyposażenie, m.in. ikona św. Antoniego Pieczerskiego. Otaczana była ona szczególną czcią nie tylko przez prawosławnych mieszkańców Narwi, lecz także przez wiernych z okolicznych parafii.
Cerkiew zastała odbudowana dzięki ofiarności i pracy wiernych. Po odbudowie konsekrowano ją ponownie w 1994 r. Święta parafialne w cerkwi w Narwi obchodzone są:
- 27 września - Podwyższenie Krzyża Pańskiego,
- 23 lipca - św. Antoniego Pieczerskiego
- 14 listopada - Ikony Matki Bożej Kazańskiej.
Jak dojechać do cerkwi w Narwi?
Jak dojechać do Cerkwi Podwyższenia Krzyża Pańskiego w Narwi? Do cerkwi w Narwi można dojechać samochodem. Narew leży ok. 40 km na południowy‑wschód od Białegostoku. Podróż zajmie około 30 minut. Z Białegostoku jedziemy drogą nr 689 Narew-Siemiatycze. W samej Narwi skręcamy zgodnie z GPS na ul. Poniatowskiego - cerkiew stoi na końcu ul. Poniatowskiego. Trafić na miejsce może pomóc znak "Cerkiew" na wjeździe do miejscowości.
Jeśli wybierzemy trasę z Hajnówki, to przejazd samochodem zajmie nam około 20 minut, a odległość to 22 km. Drogą wojewódzką nr 685 jedziemy w kierunku północno-zachodnim przez Nowosady i Trześciankę. Za Trześcianką skręcamy w prawo w drogę do Narwi. Można też jechać nieco dłuższą trasą przez Zabłudów.
Jaki jest adres Cerkwi Podwyższenia Krzyża Pańskiego w Narwi? Adres drewnianej cerkwi w Narwi to: ul. księcia Józefa Poniatowskiego 27.
Do cerkwi w Narwi można też dojechać komunikacją publiczną. Do Białegostoku dojeżdżamy pociągiem lub autobusem. Następnie trzeba przesiąść się na autobus PKS lub prywatnego przewoźnika (np. PKS Nova, VoyagerTrans), kursujący na trasie Białystok - Narew. Rozkłady jazdy można sprawdzić na stronach przewoźników, np. na stronie PKS Nova lub VoyagerTrans. Istnieją bezpośrednie kursy autobusowe Białystok-Narew, jest to kilka połączeń dziennie, ale ich częstotliwość jest ograniczona. Autobus jedzie z Białegostoku około 50 minut.
Z kolei autobusy spod dworca w Hajnówce jeżdżą dość często, a trasa zajmuje nieco ponad pół godziny.
Z przystanku Narew do cerkwi w Narwi jest 5-10 minut pieszo. Wejście na teren cerkiewny z ul. Poniatowskiego prowadzi przez bramę z furtką, a sama cerkiew wyróżnia się niebieskim kolorem i sześciokolumnowym portykiem.
A jeśli przytrafią się problemy z trafieniem, można kliknąć w Mapy Google.
Zobacz więcej zdjęć z lutego 2025 roku.
A jeśli przytrafią się problemy z trafieniem, można kliknąć w Mapy Google.
Zobacz więcej zdjęć z lutego 2025 roku.
Więcej ciekawych miejsc do odwiedzenia znajdziesz pod adresem www.wycieczkazadyche.pl lub po prostu wycieczkazadyche.pl.
Znasz? Skomentuj!