25 lipca 2020

Kościół drewniany w Spytkowicach. Który hrabia go postawił?

Drewniany kościół w Spytkowicach (woj. małopolskie) pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny stoi przy drodze krajowej nr 7 z Rabki-Zdroju do Chyżnego obok dawnego szlaku zwanego "drogą polską" lub szlakiem solnym, który przez przełęcz Spytkowicką prowadził przez Jabłonkę Orawską i Chyżne na Węgry.
Czytaj więcej: Dzwonnica loretańska z Danielek

Choć od ulicy odgradza go płot z drewnianych bali i szpaler ogromnych lip jego sylwetka rzuca się w oczy. Warto zatrzymać się tutaj na chwilę, aby pospacerować po przykościelnym terenie i zajrzeć do kruchty. Przy odrobinie szczęścia trafimy na mszę i zobaczymy wnętrze.

Hrabiowska fundacja w źródliskach Skawy

Kościół drewniany w Spytkowicach wzniesiony został w 1758 roku we wsi założonej w połowie XVI wieku przez Spytka Jordana w części Beskidów, z której wypływają źródła rzeki Skawy. Kościół ufundował Roman z Bogusławic hrabia Sierakowski. Parafię zaś biskup krakowski Andrzej Stanisław Załuski erygował 18 września 1758 roku. Konstrukcja jest zrębowa, a zatem powstała z potężnych belek położonych na zakładkę. Ściany zewnętrzne pokrywa oszalowanie listwowane z desek.
Co ciekawe w tym kościele nie ma wieży pełniącej rolę dzwonnicy. Jest tylko mała barokowa w charakterze wieżyczka z sygnaturką nad nawą przykryta spłaszczoną cebulką z latarnią.

Czytaj więcej: Kościół drewniany w Orawce

Dlatego trzeba było zbudować osobną dzwonnicę. Widać wyraźnie, że to wieżyczka izbicowa o konstrukcji słupowej. Dzwonnica ta jest na tyle charakterystyczna, że niemal identyczną zbudowano w skansenie w Zubrzycy Górnej i ustawiono przy przeniesionym tam kościele drewnianym z Tokarni niedaleko Myślenic.
Wnętrze kościoła pochodzi z drugiej połowy XVIII wieku.
Najciekawsze zabytki to posąg Jezusa Chrystusa Zmartwychwstałego z XIII wieku, obraz przedstawiający ukrzyżowanie z 1619 roku znajdujący się w zakrystii oraz widniejące obok niego podobizny fundatorów: hrabiego Romana Sierakowskiego i jego żony Teresy. Są tam także obrazy brata hrabiego Sierakowskiego - ks. kanonika Wacława oraz biskupa krakowskiego A. S. Załuskiego. W kościele są cztery ołtarze oraz ambona w stylu rokoko. W głównym ołtarzu Niepokalane Poczęcie, które w sierpniu zakrywa odsuwany obraz Matki Bożej Anielskiej, który pokazywany jest w sierpniu.

Kaplica admiratora "stylu podhalańskiego"

W 1929 roku kościół został rozbudowany o część tylną według planu inżyniera Bogdana Tretera z Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. "»Styl zakopiański« , który Treter proponuje w swej rozprawie (B. Treter, Odpowiedź na ankietę w sprawie stylu zakopiańskiego, »Wierchy«, IX, 1931) w latach trzydziestych, nazywać raczej należy stylem podhalańskim, propaguje on też szersze zastosowanie go, nie tylko w budownictwie, ale również w urządzeniu wnętrz, w snycerstwie, meblarstwie, w dziedzinach pokrewnych, wszędzie tam, gdzie kultura ludowa może się przejawiać" - pisze o nim Andrzej Białkiewicz w artykule "Przyczynek do biografii Bogdana Tretera" ["Ochrona Zabytków" 38/1 (148), 17-28 1985].

Czytaj więcej: Cmentarz żydowski w Podwilku

Za czasów proboszcza ks. F Kondelewicza w roku 1893 wykonana została polichromia. W 1983 roku wymieniono sufit, a pokryła polichromia, która pokrywa się z poprzednimi zdobieniami. Na chórze znajdują się piętnastogłosowe organy z 1903 roku.
Obok świątyni stoi statua poświęcona hrabinie Teresie Sierakowskiej.
Kościół, który jest wpisany do rejestru zabytków, został w przeszłości przykryty blachą. Na skraju dachu zostały zamontowane rynny, zaś wzdłuż ścian ciągnje się kanalizacja burzowa wykończona rzecznym kamieniem.
Kościół leży na Szlaku Architektury Drewniane, o którym więcej informacji można znaleźć na stronie drewniana.malopolska.pl.

Jak trafić do kościoła w Spytkowicach

Kościół widać z drogi krajowej nr 7 Rabka-Zdrój-Chyżne. Można przystanąć na parkingu i przejść się dookoła po terenie przykościelnym. Zwiedzanie może być utrudnione, ale w czasie mszy można obejrzeć wnętrze.

Czytaj więcej: Muzeum kolejki torfowej w Podczerwonem

Msze święte w Spytkowicach w kościele Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny: 7:00, 9:00, 10:30, 12:00, 17:00.

W razie problemów z trafieniem można kliknąć w Google Maps.




Zobacz zdjęcia kościoła w Spytkowicach:










To pomnik poświęcony żonie fundatora kościoła.






Więcej ciekawych miejsc do odwiedzenia znajdziesz pod adresem www.wycieczkazadyche.pl lub po prostu wycieczkazadyche.pl.


Znasz? Skomentuj!