Pomnik Robotników Czerwca 1976 r. - Warszawa (woj. mazowieckie)

To jedno z tych miejsc, które często mija się nawet nie zastanawiając się, co się tam wydarzyło. Jadąc do Factory na zakupy warto zatrzyamać się w Ursusie i zwrócić uwagę na Pomnik Robotników Czerwca 1976 roku. Dawniej mijały go fale ludzi i dących do pracy w fabryce traktorów. Dziś fabryki nie ma, niemal nikt nie idzie kładką nad torami, mało kto nadchodzi z przystanku kolejowego.

Czytaj wiecej: Muzeum Osteologiczne SGGW

Autorami monumentu są Leszek Nadstawny i robotnicy nieistniejącej już fabryki ciągników rolniczych, która z labiryntu ogromnych hal coraz szybciej zamienia się w dzielnicę nowoczesnych osiedli. Pomnik stoi przy ul. Traktorzystów, a w zasadzie na placu Czerwca 1976, przed urzędem Dzielnicy Włochy. Postawiono go w 1981 roku, a odsłonięto 4 września, dokłądnie rok po powołaniu mazowieckiej "Solidarności" i ponad pięć lat po słynnych protestach robotniczych, które wstrząsnęły PRL-em.

Pomnik Robotników Czerwca 1976 r.

Protesty wywołała decyzja premiera Piotra Jaroszewicza o nawet 70-procentowej podwyżce cen artykułów konsumpcyjnych pierwszej potrzeby.

Czytaj wiecej: Spływ Liwcem

Ogłoszono ją - jednak nie wprost - 24 czerwca 1976 roku podczas telewizyjnej transmisji, a 25 czerwca przemówienie ukazało się w prasie. Momentalnie stanęły: Ursus, Radom i Płock. Strajkowało w sumie 112 zakładów.

Starcia z milicją, "ścieżki zdrowia"

Doszło do starć, bo władza komunistyczna już wcześniej przygotowywała akcję "Lato 1976".
W Ursusie rozkręcono tory międzynarodowej linii kolejowej. W Radomiu doszło do demolowania i grabieży sklepów. To wtedy Milicja Obywatelska i ORMO (Ochotnicze Rezerwy Milicji Obywatelskiej) ćwiczyły na robotnikach tzw. "ścieżki zdrowia". Aresztowani robotnicy musieli przejść między dwoma szpalerami milicjantów, którzy z całych sił okładali idących pałkami.

Czytaj więcej: Dąbrowiecka Góra Skansen Forteczny

Po tych wydarzeniach powstał "List 14", którego sygnatariuszami byli prawnicy, a inicjatorem m.in. Jan Olszewski.

Powstał Komitet Obrony Robotników (KOR) oraz Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela (ROPCiO).
1 sierpnia 1977 roku Ursus został przyłączony do Warszawy i stracił samodzielność.
Wielu robotników było aresztowanych i ukaranych, to wtedy zaczął funkcjonować tak zwany wilczy bilet, czyli nieformalny zakaz pracy.

Na pomniku jest tablica pamiątkowa z napisem: "Pamięci tych, którzy w czerwcu 1976 r. podnieśli robotniczy protest przeciw krzywdzie i nieprawości cierpiących, upokorzonych, prześladowanych ludzi dobrej woli, którzy stanęli w obronie robotników tworząc zręby polskiej Solidarności oraz W pięciolecie wydarzeń czerwcowych dla nauki i przestrogi pokoleń. Załoga ZM Ursus".

Pomnik z wierszem "Modlitwa" Juliana Tuwima

Jest tam też tablica z napisem: "1 września 1980 roku grupa pracowników ZM Ursus założyła komisję fabryczną Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego. 4 września 1980 roku w tym miejscu przedstawiciel ZM Ursus i innych zakładów powołali region Mazowsze powstającej "Solidarności". W XXV rocznicę tych wydarzeń. Warszawa. 4 września 2005 roku.

Czytaj więcej: Skansen w Sierpcu

Z kolei po prawej stronie pomnika umieszczony został tekst wiersza "Modlitwa" Juliana Tuwima: (...) a kiedy lud na nogi stanie / niechaj podniesie pięść żylastą / daj pracującym we władanie / plon pracy ich we wsi i miastach (...).

Jak dojechać do pomnika czerwca 76?

Jak dojechać do Pomnika Robotników Czerwca 1976 w Warszawie?

Czytaj więcej: Park Potulickich w Pruszkowie

Poniżej mapa i trasa dojazdu do Pomnika Robotnikow Czerwca 1976 w Warszawie w usługdze Google Maps:

Zobacz Pomnik Robotnikow Czerwca 1976 w usługdze Google Street View: