W samym sercu Puszczy Białowieskiej, gdzie ślady historii splatają się z nienaruszoną pierwotną przyrodą, kryje się miejsce, które niejednego potrafi zaskoczyć. To Carski Dworzec w Białowieży. Choć dziś stacja Białowieża Towarowa nie obsługuje już pociągów, to kiedyś była bramą do jednej z najbardziej ekskluzywnych rezydencji łowieckich Europy. Dziś dworzec przypomina raczej elegancką willę niż typowy budynek kolejowy. W tej części Polski istniała linia kolejowa, która kończyła się właśnie tutaj - dosłownie "na końcu świata". Na peronie zachował się nie tylko klimat minionej epoki, ale też liczne detale architektoniczne inspirowane stylem rosyjskim i art déco. Dziś budynek pełni funkcję restauracji, ale jego historia wciąż potrafi zaintrygować.
Na końcu świata car wysiadał z pociągu
Już Białowieża leży na końcu świata, a Białowieża Towarowa, stacyjka pamiętająca czasy caratu, jeszcze dalej. To już musi być gdzieś za horyzontem, może w okolicach tęczy, albo gdzieś tam, skąd wychyla się świtaniem oślepiające słońce. Ale za to jest tu ładnie. Kiedy się stoi na peronie, oczy wyobraźni podpowiadają, że z parowozu zaraz buchnie para, a drzwi pociągu otworzą z hukiem bagażowi, którzy nagle skądś się znajdą w zbyt dużej liczbie i w rytm pokrzykiwań zawiadowcy przywitają tu samego cara Mikołaja II, który ze świtą zmierzał akurat do Białowieskiej Puszczy, by ustrzelić co nieco. Jeśli nie żubra, to choć pół jakiegoś drobnego liska.
Tych nieledwie kolonialnych, zaborczych tradycji już nie ma. Jest jednak carski dworzec Białowieża Towarowa, który miast rozpaść się, jak wiele podobnych stacyjek z historią, zyskał drugie życie, w którym można się na nim posilić w przedniej restauracji i znaleźć wytchnienie w czasie podróży w nie byle jakim apartamencie umieszczonym w dawnej wieży ciśnień, z której woda szła niegdyś do wodnych żurawi, a z nich prosto w nienasycone gardziele carskich parowych lokomotyw. Inny dziś rytm, co innego jest na pierwszym planie, ale życie znów tutaj tętni.
Historia zatrzymana w czasie
Dworzec kolejowy Białowieża Towarowa powstał w 1903 roku na linii kolejowej, łączącej Białowieżę z Hajnówką i Bielskiem Podlaskim. Miał on za zadanie przejąć część ruchu kolejowego, który nadmiernie obciążał nieczynny już dziś, zbudowany dla rosyjskiego cara, dworzec kolejowy Białowieża Pałac, w samym centrum miejscowości. Do dziś przetrwały zabudowania, m.in. wieża ciśnień, zapewniająca wodę do dwóch zachowanych i odnowioinych żurawi wodnych, zasilających zbiorniki parowozów. Jest też budyneczek zawiadowcy i zabudowania zaplecza technicznego. Na samym końcu stacji znajduje się pomnik wywózek na Syberię.
Odrestaurowano drewniany, parterowy budeynek dworca o konstrukcji zrębowej. Centralne ryzality prowadzą do dawnego holu, w którym od strony peronu była poczekalnia z kasami, a z drugiej strony budynku znajdowały się pomieszczenia służbowe dla kolejarzy. Po przeciwnej stronie torów w nieco większym oddaleniu są jeszcze dróżniczówka i domy, które kiedyś służyły pracownikom kolei. Wszystko jest starannie pomalowane, w tym zabytkowe wagony i lokomotywy, stojące na stacji. Kiedy się stanie na peronie to wygląda to tak, jakby wkrótce miał stąd ruszyć pociąg, wystarczy zaczekać aż rozpalą pod kotłem.
Od świetności do upadku
Latem 1894 roku zakończono budowę okazałej rezydencji myśliwskiej cara Aleksandra III w Białowieży. Jednotorowa linia kolejowa do Białowieży powstała w 1897 roku, a pierwszy pociąg z dworem kolejnego rosyjskiego cara Mikołaja II przyjechał do miejscowości 9 września 1897 roku. Połączenie było wykorzystywane głównie do transportu uczestników wielkich polowań w Puszczy Białowieskiej. W 1907 roku linia wydłużyła się, uzyskując połączenie z Bielska Podlaskiego do Siedlec, a dzięki temu dalej, do Warszawy. Dworzec Białowieża Towarowa powstał w 1903 roku ze względu na wymagania związane z wizytami cara Mikołaja II i jego dworu, przyjmując następnie składy towarowe i osobowe, które dowoziły pasażerów na stację Białowieża Pałac.
Kolej w Białowieży funkcjonowała przez około 100 lat jako popularny cel wycieczek m.in. turystów z Warszawy. Bywał tu m.in. prezydent Ignacy Mościcki. Rozbudowaną sieć torów łączyło jedenaście rozjazdów. Oprócz dworca, było tu m.in. ujęcie wody i przepompownia z wieżą wodną oraz waga kolejowa. Po drugiej wojnie światowej pociągami podróżowali wciąż uczniowie, leśnicy, lokalni mieszkańcy. Jednak w latach 90. XX wieku ruch kolejowy został zawieszony jako całkowicie nieopłacalny. Stało się tak mimo protestów lokalnej społeczności. Budynki stały opuszczone, a bez remontów i bieżącego utrzymania infrastruktura i zabudowania zaczęły bardzo szybko niszczeć.
Odrestaurowany, zaopiekowany - zabytek zadbany
Cała stacja Białowieża Towarowa należała wtedy do Polskich Kolei Państwowych. W 1997 roku, w roku stulecia uruchomienia połączenia, stację wydzierżawił Konwent Porozumienia Polsko-Białoruskiego przy Sejmie RP. Z planów utworzenia ośrodka narodów słowiańskich nic nie wyszło. Przez jedenaście lat nieformalną opiekę nad zabytkiem sprawował Mikołaj Lickiewicz, który mieszkał w kolejarskiej koszarce i na stacji jako zwrotnicowy pracował tam przez ponad trzydzieści lat. W lutym 2002 roku kolej w zamian za zaległe podatki gruntowe przekazała stację Gminie Białowieża. Następnie otrzymało ją na własność przedsiębiorstwo Budimex.
Gdy w sierpniu 2003 r. Podlaski Wojewódzki Konserwator Zabytków i Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Hajnówce wydali nakaz przeprowadzenia remontów i zabezpieczenia zabytkowych obiektów, Budimex uznał, że własność jest kłopotliwa. W listopadzie 2003 r., w roku stulecia dworca, stację przejęli nowi właściciele: Hanna i Michał Olszewscy, Michał Drynkowski i Katarzyna Frąckowiak, któzy w 2004 r. zostali laureatami konkursu Generalnego Konserwatora Zabytków w Warszawie Zabytek Zadbany. W zabytkowej wieży ciśnień powstały Apartamenty Carskie, a w budynku dworcowym działa Restauracja Carska.
Od pierwszego wejrzenia do całego życia
Nowi właściciele dworca pochodzą z Wielkopolski. Do Białowieży zaglądali dla jej swoistego klimatu, uroku miejscowości, bliskości i niepowtarzalnej urody Puszczy Białowieskiej. Spacery po Białowieży przynosiły spokój, ale i jakąś nieokreśloną energię, chęć działania, oczekiwanie przygody. Wtedy natknęli się na stary dworzec. Postanowili się preprowadzić i od 2003 r. prowadzili remont dworca. Restauracja Carska została otwarta w lutym 2005 roku. Szybko zrodził się pomysł adaptacji wieży wodnej na hotel, który oferuje tam teraz dwa dwukondygnacyjne apartamenty, by goście mogli zostać na dłużej. W 2012 r. powstał skład kolejowy z czterema luksusowymi salonkami, które spełniają potrzeby noclegowe na krótkie lub dłuższe pobyty. Jest tam także wagon restauracyjny, w którym w stylizowanych na salonkę carską wnętrzach można zjeść dania z Restauracji Carskiej.
Karta Restauracji Carskiej w Białowieży bazuje na kuchni kresowej i polskiej, z elementami kuchni francuskiej. Autorem dań jest utalentowany i uznany szef kuchni Mariusz Dąbała - członek Culinary Team of Poland, brązowy medalista Olimpiady Kulinarnej IKA 2020 w Stuttgarcie, który doświadczenie zdobywał u wyróżnionych gwiazdkami Michelin szefów w Polsce i za granicą. W menu są pozycje takie jak ucha, solianka, pielmieni, bliny z kawiorem lub łososiem, dziczyzna (np. polędwica z jelenia, comber z sarny), a także sezonowe desery i lody czy piwo z lokalnych browarów w Białowieży i Hajnówce. Potrawy z dziczyzny i dania główne to wydatek na poziomie około 99–172 zł, zupy około 36-44 zł, przystawki od 48 do - bagatela 590 zł za bliny gryczane z jesiotra Fier (50 gramów), a desery 33-42 zł. To raczej miejsce dla tych, którzy chcą zjeść wyjątkowo i klimatycznie. W szczycie sezonu i w popularne weekendy trzeba rezerwować miejsce. Godziny otwarcia Restauracji Carskiej w Białowieży: we wtorki, środy, czwartki, niedziele i poniedziałki od 12:00 do 21:00, w piątki i soboty od 12:00 do 22:00.
Noclegi w Carskim Dworcu
W odrestaurowanych, zabytkowych budynkach dawnego dworca kolejowego Białowieża Towarowa mieszczą się dziś eleganckie noclegi - Apartamenty Carskie. W pomieszczeniach zachowano ducha minionej epoki z czasów cara Mikołaja II - zarówno w architekturze, jak i wystroju wnętrz. Goście mogą wybierać między przestronnymi apartamentami w stylu industrialnym a luksusowymi salonkami dostępnymi przez cały rok. Stylowe meble i detale nawiązujące do przełomu XIX i XX wieku tworzą atmosferę podróży w czasie.
Czytaj więcej: Skit w Odrynkach. Sanktuarium prawosławia
Wrażenie takie osiągnięto dzięki pieczołowicie przeprowadzonym pracom renowacyjnym. Apartamenty położone są w cichej okolicy, idealnej do wypoczynku blisko natury. Ich wnętrza łączą nowoczesne udogodnienia z klasyczną elegancją - każdy apartament wyposażony jest m.in. w bezprzewodowy internet, telewizor i wygodne meble. To świetne miejsce dla osób szukających komfortu, spokoju i bliskości Puszczy Białowieskiej. To także doskonała baza do zwiedzania okolicznych atrakcji. Zameldowanie w godz. 15:00-20:00, wymeldowanie w godz. 9:00-11:00.
Jak dojechać do Carskiego Dworca w Białowieży?
Gdzie jest Białowieża Towarowa i Carski Dworzec? Jak dojechać do Białowieży Towarowej? Jak dojadę do Carskiego Dworca? Carski Dworzec w Białowieży znajduje się w części miejscowości zwanej Białowieża Towarowa. Samochodem najłatwiej dojechać tam drogą wojewódzką nr 689 z Hajnówki - to główna trasa prowadząca do Białowieży. Po wjechaniu do miejscowości należy skręcić w prawo w ulicę Kolejową i kierować się zgodnie ze znakami na "Stację Białowieża Towarowa" lub restaurację Carską, która działa na terenie dawnego dworca. Na miejscu dostępny jest parking, więc dojazd własnym autem jest wygodny i bezproblemowy.Dla osób podróżujących komunikacją publiczną najlepszym rozwiązaniem jest dojazd autobusem z Białegostoku lub Hajnówki - kursy obsługiwane są przez lokalnych przewoźników, m.in. VoyagerTrans. Autobusy zatrzymują się w centrum Białowieży, skąd do dworca kolejowego Białowieża Towarowa można dojść pieszo, co zajmuje spacerem około 20 minut lub podjechać rowerem, który w sezonie można wypożyczyć - w okolicy dostępnych jest kilka wypożyczalni. Inne rozwiązanie to taksówka. Dworzec Carski w Białowieży znajduje się na uboczu, więc dobrze wcześniej sprawdzić trasę na mapie lub skorzystać z nawigacji, gdy przytrafią się problemy z trafieniem. Można wtedy śmiało kliknąć w Mapy Google.
Zobacz więcej zdjęć.
Beautiful blog
OdpowiedzUsuńThank You!
UsuńPlease read my post
OdpowiedzUsuńThanks for the invitation 👋👍
Usuń