Polowanie na... zabytkowy most w Maurzycach
Aby obejrzeć most w Maurzycach trzeba zdjąć nogę z gazu. Jeśli tego nie zrobimy, most przemknie, jako niezauważony. Rzeczywiście jego wielkość mierzy się bardziej zastosowaną po raz pierwszy technologią, a nie wymiarami. Ma 27 metrów długości i 6,8 metra szerokości.
Przyznać też trzeba, że sam w sobie obiekt niespecjalnie rzuca się w oczy. Dlatego trzeba ćwiczyć oko, by było odpowiednio czułe na taki zabytek, a w zasadzie pomnik... przemysłu.
Pierwszy spawany most drogowy na świecie
Most w Maurzycach został zbudowany w Mińsku Mazowieckim przez firmę K. Rudzki i S-ka. Od początku most był projektowany przez prof. Stefana Bryłę i Władysława Trylińskiego jako częściowo spawany, projekt jednak przerobiono i odcinki nitowane zostały zastąpione spawami. W ten sposób w 1929 roku oddano do użytku pierwszy na świecie całkowicie spawany most drogowy.Czytaj więcej: Most na Utracie w Kopytowie
Dzięki użyciu nowej technologii spawania elektrycznego most był tańszy i lżejszy, bo zamiast 70 ton, ważył w sumie tylko 56. Obecnie most, który kiedyś był częścią ważnego europejskiego połączenia drogowego o nazwie E8, jest zabytkiem wyłączonym z ruchu i można go oglądać obok drogi krajowej nr 92. W pobliżu jest bezpłatny parking więc łatwo zrobić sobie tutaj małą przerwę w trasie.
Żywe muzeum historii inżynierii
Most w Maurzycach został poważnie uszkodzony w czasie drugiej wojny światowej. Odbudowano go jednak. Ze względu na znaczną wartość historyczną i walory inżynieryjno-techniczne już 22 listopada 1968 r. konstrukcja została wpisana do rejestru zabytków pod numerem rejestracyjnym 1031. Stara "poznanianka" stała się jednak drogą bardzo uczęszczaną, a w latach 90. ubiegłego stulecia była to jedna z klasycznych postpeerelowskich "dróg śmierci", gdzie wyprzedzanie "na trzeciego", a nawet "na czwartego" było normą. Z powodu rosnącego ruchu most został w 1977 roku przesunięty o około 20 metrów na północ i posadowiony na nowych przyczółkach. Ruch puszczono nową przeprawą.Czytaj więcej: Mosty w Edynburgu
W 2009 roku konstrukcja przeszła remont generalny, który objął m.in. wymianę nawierzchni i uporządkowanie otoczenia. Od tego czasu most spawany w Maurzycach jest udostępniony do darmowego zwiedzania. W 2008 roku most w Maurzycach znalazł się na znaczku pocztowym z serii "Mosty w Polsce". Na trzech pozostałych znaczkach tej seri są: mosty: Poniatowskiego i Siekierkowski w Warszawie oraz most im. Ernesta Malinowskiego w Toruniu.
Genialny inżynier, twórca pierwszego spawanego mostu na świecie
Twórca mostu - prof. Stefan Bryła - to jedna z najwybitniejszych postaci międzywojennej Polski. Inżynier, pionier spawalnictwa, architekt, autor około 250 prac naukowych i podręczników. W USA współpracował przy budowie wieżowców, m.in. Woolworth Building w Nowym Jorku - najwyższego wówczas budynku na świecie. W Polsce był twórcą wielu znaczących konstrukcji, m.in. budynku Prudentialu w Warszawie - pierwszego przedwojennego drapacza chmur, który przetrwał niemal tysiąc uderzeń pocisków w czasie powstania warszawskiego. Zaprojektował też m.in. gmach Muzeum Narodowego, Poczty Głównej i Marynarki Wojennej, a także hale Fabryki Parowozów w Warszawie. Międzynarodową sławę przyniosła mu jednak budowa spawanego mostu na Słudwi w Maurzycach, za którą uzyskał uznanie w świecie inżynierii. W 1929 roku został członkiem międzynarodowej komisji mostów i konstrukcji inżynierskich.
Prof. Stefan Bryła słynął z niezwykłej pracowitości i intensywnej działalności społecznej. Był posłem na Sejm trzech kadencji oraz wykładowcą na Politechnice Warszawskiej i Lwowskiej. Po wybuchu drugiej wojny światowej wstąpił do Armii Krajowej, gdzie kierował komórką Robót Publicznych i Odbudowy oraz opracował instrukcję "Jak niszczyć stalowe mosty". Myśląc o przyszłości kraju, przygotował także dziesięcioletni plan powojennej odbudowy Polski. Mimo zagrożenia kontynuował tajne nauczanie jako dziekan Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej. Aresztowany wraz z rodziną 16 listopada 1943 roku, został rozstrzelany 3 grudnia 1934 r. na rogu ul. Puławskiej i Goworka w Warszawie. Miejsce jego pochówku jest nieznane, a symboliczny grób znajduje się na Cmentarzu Powązkowskim. Mottem profesora było: "Trzeba myśleć i trzeba pracować". W 1964 roku Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa ustanowił nagrodę jego imienia, przyznawaną do dziś za wybitne osiągnięcia naukowo-badawcze.
Lista zabytków historii czy lista UNESCO?
9 maja 2025 r. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad poinformowała, że Związek Mostowców Rzeczypospolitej Polskiej wystąpił do GDDKiA z pomysłem wpisania zabytkowego mostu w Maurzycach na krajową Listę Pomników Historii Prezydenta RP. GDDKiA przyłączyła się do inicjatywy, informując, że to wstęp do umieszczenia rewolucyjnego obiektu na elitarnej liście światowego dziedzictwa UNESCO. Inicjatywę Związku Mostowców RP i GDDKiA polegającą na umieszczeniu mostu na liście światowego dziedzictwa UNESCO w poparł Łódzki Wojewódzki Konserwator Zabytków.
Wniosek wraz z uzasadnieniem miał trafić do Generalnego Konserwatora Zabytków, a następnie, po uzyskaniu opinii Narodowego Instytutu Dziedzictwa, miał być przedstawiony Radzie Ochrony Zabytków, skąd miał trafić na ręce prezydenta RP. Kolejnym krokiem miało być doprowadzenie do wpisania mostu w Maurzycach na listę UNESCO. Na Listę Pomników Historii Prezydenta RP trafił jak dotąd zaledwie jeden most - w Ozimku na Małej Panwi.
W 1995 roku Amerykanie uhonorowali twórcę mostu prof. Stefana Bryłę nagrodą Historic Welded Structure Award za jego most spawany na Słudwi.W 2010 roku most w Maurzycach został wyróżniony przez Ministra Kultury nagrodą "Zabytek Zadbany".
Jak dojechać do mostu w Maurzycach?
Jaki jest dojazd do mostu w Maurzycach? Aby dojechać do mostu w Maurzycach, trzeba kierować się do Maurzyc drogą krajową nr 92. Jadąc ze wschodu, most zobaczymy po prawej stronie szosy, około 6 kilometrów za Łowiczem.Czytaj więcej: Dąbrowiecka Góra Skansen Forteczny
Aby trafić na stalowy most spawany w Maurzycach można także kilknąć w Mapy Google.
W pobliżu można zwiedzić Skansen Ziemi Łowickiej - zjazd jest dosłownie dwa kilometry od mostu.
Zobacz zdjęcia mostu spawanego w Maurzycach z GDDKiA (z GDDKiA pochodzi także zdjęcie główne).
 |
| Google Street View |
Pod mostem w Maurzycach (Google Street View):
Więcej ciekawych miejsc do odwiedzenia znajdziesz pod adresem www.wycieczkazadyche.pl lub po prostu wycieczkazadyche.pl.
Mega, i do tego wirtualny spacer, super pomysł na wpis :)
OdpowiedzUsuńSuper :)
OdpowiedzUsuń