19 sierpnia 2025

Kobietom Powstania Warszawskiego. Wzruszający pomnik w stolicy

Niemal naprzeciwko słynnego Pomnika Powstania Warszawskiego na Placu Krasińskich, u wejścia do Ogrodu Krasińskich znajduje się mniej znany monument. Kobietom Powstania Warszawskiego - tak został nazwany. Przedstawia trzy, trzymające się za ręce, kobiece sylwetki. Skromne stroje z epoki, lato 1944 roku. Godzina zero, 17:00 1 sierpnia, a one razem, gotowe do służby jako łączniczki i kurierki, sanitariuszki i pielęgniarki, żołnierki na pierwszej linii, kwatermistrzynie i organizatorki zaplecza, radiotelegrafistki, kolporterki prasy podziemnej, opiekunki ludności cywilnej. W obronie niezłomnej Warszawy, w walce o wolną Polskę.

Idylla czy dramat? O czym mówią kobiety powstania?

Pomnik Kobietom Powstania Warszawskiego zupełnie nie rzuca się w oczy. Wystarczy, że ktoś się zatrzyma na chodniku tuż obok i można go przegapić, minąć. Nie wygląda też na powstańczy monument. Na pierwszy rzut oka brak w nim martyrologicznego przekazu. Niemal naprzeciwko jest monumentalny Pomnik Powstania Warszawskiego. Już po pierwszym spojrzeniu mamy silne skojarzenie z walką zbrojną. Całkiem niedaleko na Miodowej zobaczymy Nike, dawny symbol walczącej Warszawy. W parku Rydza Śmigłego poruszająca rozpaczą, "kobieca" rzeźba "Samotność" znana także jako "Trzy cienie" z sylwetkami wykutymi z wypalonych kolumn zniszczonego w 1939 r. i rozebranego po wojnie Pałacu Kronenberga. Tu zaś dominuje spokój, a przedstawienie jest niemal sielankowe. Aż się wierzyć nie chce, że tak idylliczna scena może wiązać się z tragedią zrywu stolicy. Kontrast dwóch stojących blisko upamiętnień uderza Nic bardziej mylnego.
Taki dysonans może być świadomy. Przez lata w narracji o Powstaniu Warszawskim na pierwszym planie więcej było mężczyzn. Ma się wrażenie, że nie uległo to wielkiej zmianie. Ale kobiety nie tylko chwyciły w dłonie broń na równi z mężczyznami, ale bez wahania poniosły ogromne ciężary. Trudno sobie dziś wyobrazić heroizm sanitariuszek, pielęgniarek, lekarek w powstańczym szpitalu na Powiślu, ofiarnie ratujących życie wśród setek rannych w walkach. Grzebiących zmarłych w polowych grobach. Wzięły udział w zrywie stolicy jako kurierki, łączniczki, radiotelegrafistki, kwatermistrzynie. Były w każdej roli pod gradem kul i szrapneli. Patrząc na ten pomnik, widzimy ostatnią chwilę przed "godziną zero". Czas niepozbawiony lęku, obaw o przyszłość, ale i czas niewolny od beztroski i nadziei. Niech nas ta rzeźba nie zmyli. Za nią się kryje więcej odwagi i cierpienia niż zdołalibyśmy unieść.

Niezwykła rola kobiet w historii stolicy

Pomnik Kobietom Powstania Warszawskiego to wyjątkowy monument, upamiętniający bohaterki zrywu z 1944 roku - zarówno walczące uczestniczki, jak i cywilne ofiary. Projekt rzeźby stworzyła artystka Monika Osiecka, a cała inicjatywa została sfinansowana przez Fundację Pamięci o Bohaterach Powstania Warszawskiego. Monument został wzniesiony na Placu Krasińskich w Warszawie, miejscu szczególnie ważnym dla pamięci narodowej i historii stolicy. Dzięki temu pomnik kobiet Powstania Warszawskiego stał się istotnym punktem na mapie miejsc pamięci w Warszawie.


Budowa pomnika Kobietom Powstania Warszawskiego była wspólnym przedsięwzięciem Fundacji Pamięci o Bohaterach Powstania Warszawskiego i Związku Powstańców Warszawskich. Inicjatywę ogłoszono w sierpniu 2020 roku, a Rada m.st. Warszawy w kwietniu 2021 roku jednogłośnie poparła realizację upamiętnienia. Uroczyste odsłonięcie odbyło się 2 października 2021 roku w 77. rocznicę zakończenia Powstania Warszawskiego. Pomnik kobiet powstania w Warszawie przedstawia trzy kobiety trzymające się za ręce, symbolizujące jedność, poświęcenie i siłę. Na cokole widnieje inskrypcja "Kobietom Powstania Warszawskiego", podkreślająca, że monument przypomina o niezwykłej roli kobiet w historii stolicy i Polski.

Jak dojadę do pomnika Kobietom Powstania Warszawskiego?

Dojazd do pomnika Kobietom Powstania Warszawskiego nie jest skomplikowany. Aby dotrzeć do pomnika Kobietom Powstania Warszawskiego metrem, najłatwiej wysiąść na stacji Ratusz Arsenał (linia M1). Ze stacji wychodzimy wyjściem w stronę ul. Długiej i dalej pieszo ok. 5 minut w kierunku Starego Miasta - pomnik znajduje się naprzeciwko Sądu Najwyższego, obok Pałacu Krasińskich. Jadąc autobusem lub tramwajem można wysiąść na przystankach Miodowa lub Plac Krasińskich - nawet tuż przy pomniku albo nieco dalej przy Placu Zamkowym, skąd trzeba kawałek przejść. Dojeżdżają w tę okolicę m.in. linie tramwajowe 4, 15, 18, 35 i kilka autobusowych (116, 178, 180, 503).


Na miejsce można dojechać samochodem. Parking podziemny płatny znajduje się na Placu Krasińskich. Można zaparkować za Sądem Najwyższym lub na ulicy Anielewicza, za Ogrodem Krasińskich. Można też zatrzymać się wzdłuż ulicy Długiej. Większy parking, który w weekendy jest bezpłatny, znajduje się niedaleko przy Placu Teatralnym.
Pieszo ze Starego Miasta dojdziemy do pomnika Kobietom Powstania Warszawskiego w 5 minut - wystarczy zejść z ul. Świętojańskiej lub Senatorskiej i kierować się w stronę Placu Krasińskich.
A jeśli przytrafią się problemy z trafieniem, można kliknąć w Mapy Google.



Zobacz więcej zdjęć pomnika Kobietom Powstania Warszawskiego.




Więcej ciekawych miejsc do odwiedzenia znajdziesz pod adresem www.wycieczkazadyche.pl lub po prostu wycieczkazadyche.pl.

Znasz? Skomentuj!